Thái Nguyên thực hiện lời Bác: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”

Tháng 8/1965, Mỹ ồ ạt đưa 30 vạn quân viễn chinh và rất nhiều vũ khí, thiết bị quân sự vào miền Nam Việt Nam hòng nhanh chóng tiêu diệt quân cách mạng và bình định miền Nam. Đồng thời quân đội Mỹ mở rộng chiến tranh ra miền Bắc bằng cuộc chiến tranh phá hoại do không quân và hải quân thực hiện. Nhưng ngay mùa khô năm 1965 - 1966, quân Mỹ đã bị thất bại trên chiến trường miền Nam, còn ở miền Bắc quân và dân ta đã bắn rơi hàng nghìn máy bay các loại của Mỹ. Dù vậy, Mỹ vẫn không từ bỏ dã tâm xâm lược mà càng tăng thêm quân và vũ khí; không những chỉ mang quân Mỹ, mà còn đưa cả quân đồng minh (Úc, Thái Lan, Nam Triều Tiên...) vào tham chiến.
Trước âm mưu đó, lường trước khả năng cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước có thể còn lan rộng và vô cùng ác liệt, vào đúng thời điểm “Chiến tranh cục bộ” được đẩy lên mức cao nhất, để khẳng định quyết tâm bảo vệ độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của dân tộc Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra Lời kêu gọi chống Mỹ cứu nước. Trong lời kêu gọi đanh thép, Người nhấn mạnh: “Chiến tranh có thể kéo dài 5 năm, 10 năm, 20 năm hay lâu hơn nữa; Hà Nội, Hải Phòng và một số thành phố, xí nghiệp có thể bị tàn phá, song nhân dân Việt Nam quyết không sợ! Không có gì quý hơn độc lập, tự do. Đến ngày thắng lợi, nhân dân ta sẽ xây dựng lại đất nước ta đàng hòang hơn, to đẹp hơn”.
Hưởng ứng lời kêu gọi của Bác, quân và dân Thái Nguyên đã kiên cường, bền chí trong chiến đấu, góp phần quan trọng vào thắng lợi thần thánh của dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược. Từ năm 1965, Thái Nguyên vừa thực hiện nhiệm vụ chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ, vừa sản xuất và chi viện cho chiến trường. Trong chiến đấu, quân dân Thái Nguyên cùng các lực lượng phòng không của Bộ Quốc Phòng và Quân khu Việt Bắc bắn rơi 51 máy bay; tiêu diệt, bắt sống nhiều phi công Mỹ. Ngày 29/4/1966, các lực lượng phòng không Thái Nguyên đã bắn rơi 2 máy bay Mỹ, trong đó có một chiếc máy bay F105 rơi ở Làng Chùa (xã Tức Tranh, huyện Phú Lương), là chiếc máy bay Mỹ thứ 1000 bị bắn rơi trên miền Bắc. Nhiều tấm gương dũng cảm của quân dân Thái Nguyên đã xuất hiện trong chiến đấu và phục vụ chiến đấu.
Mặc dù bom Mỹ tàn phá nhiều cơ sở sản xuất, song nhân dân các dân tộc Thái Nguyên vẫn vững “tay búa, tay súng”, “tay cày, tay súng” vừa sản xuất, vừa chiến đấu và  thu được nhiều thành tựu. Dưới bom đạn của kẻ thù, nhưng công nhân Nhà máy điện Cao Ngạn vừa chiến đấu bảo vệ nhà máy vừa  sản xuất, cung cấp điện cho đất nước. Khu công nghiệp Gang thép vẫn cho thép ra lò; mỏ than Khánh Hòa đẩy mạnh khai thác, nâng cao sản lượng. Các hợp tác xã nông nghiệp tiếp tục được xây dựng, khoa học kĩ thuật bước đầu được ứng dụng trong sản xuất làm năng suất lúa tăng, tổng sản lượng thóc tăng từ 84.674 tấn (1965) lên 119.453 tấn (1966). Năm 1967, toàn tỉnh có 34 hợp tác xã đạt năng suất 5 tấn thóc 1 ha/2vụ.
Các công trình giao thông bị bom Mỹ phá hoại đã được sửa chữa nhanh chóng để đảm bảo giao thông thông suốt,  ngoài ra còn làm mới 153 km đường ô tô, xây dựng 37 cầu, 17 bến phà, hệ thống đường giao thông nông thôn được củng cố và mở rộng.
Mặc dù có chiến tranh phá hoại, số trường học trong tỉnh vẫn tăng từ 30% đến 57% so với trước chiến tranh. Năm học 1967 - 1968, mỗi xã đã có một trường cấp I, hai xã có một trường cấp II, mỗi huyện có một trường cấp III. Mạng lưới y tế cũng không ngừng phát triển. Đầu năm 1968, toàn tỉnh có 18 bệnh viện, 236 trạm y tế với 1.628 giường bệnh và 2.184 cán bộ, nhân viên.
Sau cuộc chiến tranh phá hoại lần thứ nhất của đế quốc Mỹ, nhân dân Thái Nguyên nhanh chóng khắc phục hậu quả chiến tranh để khôi phục và phát triển kinh tế, đặc biệt là trong nông nghiệp. Năng suất lúa không ngừng tăng, năm 1975, nhiều hợp tác xã đạt 5 tấn thóc/1 ha, có những hợp tác xã đạt tới 7 tấn thóc/1ha.
Ngày 24/5/1972, đế quốc Mỹ bắt đầu gây chiến tranh phá hoại trên địa bàn Thái Nguyên. Với ý chí quyết tâm đánh Mỹ, quân dân Thái Nguyên đã bắn rơi 2 máy bay B52, góp phần nâng số máy bay B52 của Mỹ bị quân dân miền Bắc bắn rơi trong 12 ngày đêm cuối tháng 12/1972 lên 34 chiếc và nâng số máy bay Mỹ bị quân dân Thái Nguyên bắn rơi trong cuộc chiến đấu chống chiến tranh phá hoại miền Bắc lần thứ hai của Mỹ lên 10 chiếc.
Trong 2 cuộc chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ, quân dân Thái Nguyên đã bắn rơi, bắn cháy 61 máy bay Mỹ (trong đó có 2 máy bay B52 Mĩ bị bắn rơi đêm 24/12/1972 và ngày 26/12/1972, 1 máy bay trinh sát điện tử EB6), bắt sống và tiêu diệt hàng chục phi công.
Từ năm 1965 đến năm 1975, qua gần 40 đợt tuyển quân, Thái Nguyên đã huy động được 48.278 người vào bộ đội tham gia chiến đấu ở các chiến trường, trong đó có hơn 7.790 người hi sinh được công nhận liệt sĩ, gần 7.800 người được công nhận thương binh. Trung bình mỗi năm, nhân dân Thái Nguyên đóng góp cho nhà nước 20.000 tấn lương thực.
52 năm, quãng thời gian chưa phải là dài của lịch sử, nhưng cũng đủ để mỗi chúng ta nhận rõ vị trí và vai trò to lớn của quân dân Thái Nguyên trong sự nghiệp cách mạng của cả dân tộc. Thế hệ trẻ Thái Nguyên hôm nay đã và đang tiếp nối truyền thống vẻ vang của quê hương “Thủ đô gió ngàn - Chiến khu Việt Bắc”, phấn đấu xây dựng tỉnh ngày càng giàu về kinh tế, ổn định về chính trị, vững mạnh về quốc phòng - an ninh, tiến bộ về văn hoá xã hội, trở thành “một trong những tỉnh giàu có, phồn thịnh nhất ở miền Bắc nước ta” như Bác Hồ từng căn dặn./.